De meeste digitale fotografen zijn opgegroeid met een zoomlens. Bijna elke compactcamera is er mee uitgerust en ook de kitlenzen van spiegelreflexcamera's hebben een variabel brandpunt. Het grote voordeel van een zoomlens is dat je het brandpunt en daarmee de beeldhoek kunt wijzigen en vanaf één punt een onderwerp op verschillende manieren in het kader kunt plaatsen. Er is echter ook een (vergeten) groep objectieven met een vast brandpunt.

Vast brandpunt
Met een lens met een vast brandpunt kun je dus niet in- of uitzoomen. Wil je het onderwerp groter of kleiner in de zoeker van je camera, dan zul je dus dichterbij of verderaf moeten gaan staan. Als je met een dergelijke lens op stap gaat, vereist dat een heel andere werkwijze en benadering van het onderwerp. Je moet vooraf nadenken welke onderwerp je met welke beeldhoek vast wilt gaan leggen. De dierentuin instappen met een groothoeklens, zal een heel andere serie foto's opleveren, dan dat je daar met een lens met een lang brandpunt aan de slag gaat. Snel van lens wisselen kan, maar is niet echt handig. Voordeel van het gebonden zijn aan één beeldhoek is, dat je dus vooraf al over het karakter van je onderwerp hebt nagedacht en dat je veel bewuster en gefocust in het veld bezig bent. Als je met de genoemde groothoek bij de leeuwenkuil staat, dan weet je dat close-ups niet mogelijk zijn en zul je meer je aandacht leggen op de context waarin de leeuwen zich bevinden. Een dergelijke fixatie van de beeldhoek geeft derhalve veel rust tijdens het fotograferen en resulteert ook in een serie beelden met een gelijk karakter en homogene uitstraling.

De voordelen
Technisch gezien hebben objectieven met een vast brandpunt enkele voordelen. Ze zijn in principe ontwikkeld voor volbeeldcamera's en hebben dus een grote beeldcirkel. De meeste lensafwijkingen (onscherpte, lichtafval, vervorming) bevinden zich op de rand van deze beeldcirkel en vallen buiten het opnamegebied van een EOS-camera met een APS-C sensor. De foto wordt dus opgenomen met het optisch beste deel van het beeld van de lens, ook wel 'sweet spot' genoemd. Over het algemeen zijn lenzen met een vast brandpunt ook iets meer lichtsterk. Dat betekent dat je een groter diafragma kunt instellen en bij minder licht dus met kortere sluitertijden kunt werken. Ben je met je 18-55mm helemaal ingezoomd, dan is f/5.6 het grootst mogelijke diafragma en moet je bijvoorbeeld werken met een sluitertijd van 1/15s. Werk je met een EF 50mm 1.4, dan laat deze 3 stops meer licht door en is de sluitertijd slechts 1/125s. En dat is net het verschil tussen een bewogen foto en een scherpe foto.

Assortiment
Canon heeft een groot assortiment met objectieven, veel met een vast brandpunt. Hierin is een groot bereik aan brandpunten beschikbaar van 14mm tot 800mm. In het middensegment van deze extreme brandpunten hebben ze bij elk brandpunt zowel een professionele L-uitvoering, als een consumentenmodel. Deze zijn iets minder lichtsterk en niet stof- en spatwaterdicht, maar optisch toch van hoge kwaliteit.

Beeldhoek
Bijna alle lenzen met een vast brandpunt hebben een EF-vatting en zijn oorspronkelijk bedoeld voor volbeeldcamera's als de 1D en 5D-serie. Ze passen dus ook op EOS-camera's met een APS-C sensor. De beeldhoek wordt echter kleiner, dan op een volbeeldcamera en met een 50mm lens op een EOS 450D zie je hetzelfde als met een 80mm op een EOS 5D (factor 1,6). Een 24mm is een groothoek op een EOS 1Ds, maar verliest veel weidsheid op een EOS 500D. Wil je op die camera ook die grote beeldhoek, dan heb je een brandpunt nodig van 15mm (factor 1,6)

Stof op sensor
Als je met lenzen met een vast brandpunt werkt, zul je vaker van objectieven wisselen dan met een standaard zoomlens. Het wisselen van lenzen verhoogt de kans op stof op de sensor. Als je echter zorgvuldig te werk gaat in een redelijk stofvrije omgeving en je zorgt dat de achterkant van de nieuwe lens stofvrij is, dan is de kans klein dat stof op de foto's zichtbaar zal worden. Ook omdat de meeste EOS-camera's uitgerust zijn met sensorreinging.

Conclusie
Werk je veel bij (weinig) bestaand licht of wil je maximale opnamekwaliteit- en scherpte, overweeg dan eens de aanschaf van een objectief met een vast brandpunt. Het is even wennen in gebruik, maar je kunt er veel plezier aan beleven.