00 Inleiding Lightroom

door Pieter Dhaeze op dinsdag 31 maart 2015

Als enthousiast fotograaf wil je natuurlijk steeds mooiere foto's maken en ook technisch betere. Op dat laatste punt koop je elke drie jaar een nieuwe camera en schaf je gaandeweg nieuwe lenzen aan. De goedkoopste manier echter om de kwaliteit van je foto's te verhogen is overstappen op RAW. Lightroom is dan voor beheer en verwerking de aangewezen software. In een serie artikelen behandelen we stap-voor-stap het praktische traject in Photoshop Lightroom van downloaden tot presenteren.

RAW
We hebben de voor- en nadelen van RAW al enkele malen op EOSzine besproken. Toch nog even kort wat RAW is en wat je er mee kunt.
Het onderwerp in de zoeker van je camera wordt door de lens als scherp beeld op de sensor geprojecteerd. De pixels op deze sensor registreren de helderheid van dit beeld. Op dit punt is de digitale beeldvorming net zo ver als met een fotorolletje: het moet nog 'ontwikkeld' worden voordat het een foto is en je zou dus kunnen zeggen dat deze eerste stap resulteert in een 'digitale negatief'. Wil je echter een kant-en-klare foto op het geheugenkaartje, dan moet de camera van dit digitale negatief nog helderheid, kleur en scherpte berekenen en opslaan als een JPEG-bestand. Willen we het 'negatiefje' echter zelf buiten de camera 'ontwikkelen', dan moet het opgeslagen worden als een RAW bestand.

jpeg raw

Dat is dus het wezenlijke verschil tussen JPEG en RAW. JPEG is een soort Polaroid-foto, waaraan je eigenlijk weinig meer kunt doen en RAW is een negatiefje, waarvan je veel aspecten nog zelf in de hand hebt, zoals vroeger in de doka. Je hebt dus meer controle over belichting (helderheid, dynamisch bereik), kleur (witbalans en beeldstijl) en detail (verscherping en ruisonderdrukking) van de foto en hebt bovendien geen last van kwaliteitsverlies door JPEG-compressie.

JPEG
Werk je veelal in een omgeving met vaste licht-omstandigheden (kleur en hoeveelheid), zoals in een studio en heb je je foto's snel nodig, dan geeft RAW niet veel extra voordelen en kun je gewoon in JPEG blijven fotograferen.

Lightroom
Om met RAW op je computer te kunnen werken heb je conversiesoftware nodig, zoals Canon's DPP of het populaire Photoshop Lightroom (Lichte kamer) van Adobe. Lightroom Classic (voor desktop) werkt als een digitale doka (DOnkere KAmer), waarin RAW-bestanden omgezet kunnen worden naar bewerkbare foto's, die vervolgens kunnen worden afgedrukt en gepresenteerd. Tevens werkt Lightroom als een soort bibliotheek om al je fotobestanden te beheren met uitgebreide backup-, archiveer- en zoekmogelijkheden.

TESTVERSIE
Als we in de komende artikelen echt aan de slag gaan met handelingen in Lightroom Classic, dan is het natuurlijk handig dat je in het bezit bent van dit programma. Om te proberen kun je een 30-dagen versie downloaden van de site van Adobe (klik hier). Je moet wel eerst een account aanmaken.

Opbouw serie
De serie artikelen over Lightroom die we op EOSzine gaan publiceren, zal opgebouwd zijn volgens de workflow van digitale foto's. Dat begint met het downloaden van RAW-bestanden naar je computer, via bewerken en exporteren van foto's tot het maken van een slideshow, afdruk of website. Hieruit hebben we de volgende planning gemaakt:

1. Het principe achter Lightroom en een mappenstructuur maken.
2. Maken van en werken met een catalogus. Importeren van RAW-bestanden.
3. Beoordelen en selecteren. Werken met verzamelingen.
4. Belichting corrigeren.
5. Kleur aanpassen en zwart-wit maken.
6. Lokale aanpassingen.
7. Lenscorrecties, effecten en detail.
8. Exporteren naar JPEG en TIFF.
9. Afdrukken.
10. Kaart en slideshow.

In de artikelen gaan we niet alle handelingen stapje voor stapje benoemen, maar zullen we vooral proberen de achterliggende gedachte van een bepaalde handeling of aanpassing duidelijk te maken. Op die manier leer je geen trucjes, maar vergaar je kennis en zal het met de gebruikersvriendelijkheid van Lightroom zeker lukken om een breed scala van onderwerpen snel en nauwkeurig tot een goed einde te brengen.
Uiteraard is er meer onder de zon dan deze tien artikelen en zullen we na afsluiten van deze serie enkele specifieke taken met Lightroom bespreken, zoals het maken van panorama's en HDR-montages en het werken met plug-ins, waaronder Silver Efex Pro 2.

BOEK
Wil je de afloop van deze serie niet afwachten en meteen met Ligthroom aan de slag en in het diepe springen, kijk dan eens in de EOSzineSHOP naar de boektitel ‘Bewuster en beter werken met Lightroom 5’ (klik hier) of 'Ontdek Lightroom 5' (klik hier).

Samenvatting
Bovenstaand traject is redelijk ambitieus en lijkt een lange en steile weg te worden. Maar vrees niet. Als we eenmaal op pad zijn, dan zal blijken dat het helemaal niet zo moeilijk is en dat je foto´s echt beter van kwaliteit worden als je in RAW gaat werken. En daar is het eigenlijk toch allemaal om te doen.

Inloggen

Wachtwoord of loginnaam vergeten? Klik hier
Als je nog geen GRATIS persoonlijk account hebt op EOSZINE dan kun je deze hier aanmaken. Met dit account kun je o.a. de nieuwsbrief en het gratis digitale magazine ontvangen.