AF-cases

Huub Keulers maandag 06 maart 2017

Is een foto onscherp op het hoofdonderwerp, dan is in de meeste gevallen die opname rijp voor de prullenbak, want onscherpte is achteraf heel erg slecht te corrigeren. Goed automatisch scherpstellen met een enkel focuspunt hoeft voor stilstaande onderwerpen geen probleem te zijn, maar heb je 61 AF-punten en beweegt het onderwerp, dan wordt het iets minder eenvoudig. Canon heeft daarom in de EOS 5D mark III/IV, EOS 7D mark II en EOS 1DX mark I/II zes zogeheten AF-cases voorgeïnstalleerd, zodat ook de minder ervaren gebruiker een bewegend voorwerp scherp kan fotograferen. Toch vragen die zes cases nog enige toelichting om tot een nog hoger slagingspercentage te komen.

Foto 1

Automatisch scherpstellen
Scherpstellen is een issue ongeacht hoe goed je camera en de fotograaf ook zijn. Er bestaat op dit moment nog geen perfecte camera die iedere keer onder alle situaties trefzeker scherpstelt. Zelfs de top-range camera’s hebben problemen met plotselinge bewegingen bij slechte lichtomstandigheden. Hoe sneller de beweging en hoe minder licht des te problematischer wordt het scherpstellen. Gelukkig schijnt er licht aan de horizon.
De autofocus heeft 2 doeleinden. Een is het accuraat scherpstellen op een stilstaand onderwerp (als je camera in One Shot Autofocus mode staat). De andere is het accuraat volgen en scherpstellen op bewegende onderwerpen in AI Servo mode. Canon geeft de amateur- als ook de professionele sport- en natuurfotograaf vooral op het gebied van autofocus bij bewegende onderwerpen een aantal tools die veel voordeel kunnen bieden.

Foto 2 Foto 3
Foto 4 Foto 5
Foto 6 Foto 7

Eén van die tools is de ‘AF-cases’ die je tegenkomt in het cameramenu van de Canon 1Dx-serie, de 5D-serie en de 7D Mark II. Canon laat de gebruiker uit zes voorinstellingen kiezen, ook wel cases genoemd. Elk van deze cases wordt gepresenteerd via een specifiek sporticoontje.

1. Hardloop-icoontje. Te gebruiken bij veelzijdig universele bewegingen. Bv. een hardloper, wielrenner of dier welke op je af komt.
2. Tennis-icoontje. Bij continu te volgen onderwerpen waarbij obstakels genegeerd moeten worden. Een voorbeeld is het voorkomen dat tijdens een tenniswedstrijd scherp gesteld wordt op het net of de achtergrond of als tijdens een ijshockeywedstrijd een andere speler in je zoeker verschijnt.
3. Wielren-icoontje. Bij snel scherpstellen op onderwerpen die zeer plotseling in je AF-gebied verschijnen. Deze optie is effectief bij het continu volgen van een enkele sporter waarbij de meerdere sporters zich achter elkaar bevinden. B.v. een groep wielrenners waarbij je continu wil fotograferen en wilt wisselen met scherpstellen tussen verschillende wielrenners. Of bij een alpine skiër die plots in zoekerbeeld verschijnt.
4. Voetbal-icoontje. Bij onderwerpen die plots vertragen/versnellen of ineens stoppen en weer starten. Denk hierbij aan voetbal, handbal, basketbal of rugby. Alhoewel het plotselinge vertragen en versnellen in de voetbalwereld ondertussen meer uitzondering dan regel is ;-)
5. Kunstschaats-icoontje. Bij onderwerpen die onregelmatig en in iedere richting bewegen en waar case 1 moeite heeft om te autofocussen zoals bij kunstschaatsen, ijshockey, skateboarden of inline-skating.
6. Gymnastiek-icoontje. Deze case combineert de instellingen van case 4 en 5 en kan gebruikt worden bij onderwerpen die snel van snelheid veranderen en onregelmatig bewegen. Deze case is ideaal bij ritmische gymnastiek. 

Foto 11-klein Foto 12-klein
Genomen met Case 1 Genomen met Case 2
Foto 13-klein Foto 14-klein
Genomen met Case 3 Genomen met Case 4
Foto 15-klein Foto 16-klein
Genomen met Case 5 Genomen met Case 6

De keuze welke case je gebruikt, heeft voornamelijk te maken met de snelheid en bewegingsrichting van de sporter en het gewenste autofocusgedrag van je camera. Onder de kap van deze cases gaan drie parameters schuil waarmee je het gedrag van de autofocus kunt beïnvloeden.

1. Tracking Sensivity (gevoeligheid bij volgen onderwerp)
2. Acceleration/Decelaration Tracking (versnellen / vertragen van te volgen onderwerp)
3. AF Point Auto switch (automatisch wisselen van je AF punt)

Canon heeft deze parameters per case een standaardwaarde meegegeven, maar je kunt ze per case naar believen veranderen en opslaan. Ik heb er zelf voor gekozen om de aanpassingen direct in de bovengenoemde drie parameters in te voeren in plaats van de cases te gebruiken. Om snel toegang tot ze te hebben heb ik ze onder mijn favorieten-tab in het menu geplaatst. De andere optie is dus het gebruik van een van de zes cases. Welke manier je gebruikt, zal afhangen van hoe vertrouwd je met je camera bent of wat je het handigste vindt.

Ai Servo en multi-AF punten
De genoemde AF-cases zijn alleen werkzaam als de camera in Ai Servo staat en hebben maximaal effect als meerdere (of alle) AF-punten actief zijn. 
   
IMG_9987 IMG_9988
IMG_9989 IMG_9990

1. Tracking Sensivity
Deze instelling is de belangrijkste van de drie en controleert hoe lang je camera wacht met opnieuw scherpstellen als een ander object/obstakel tussen jouw camera en het oorspronkelijke onderwerp komt of als je actieve focuspunt van je onderwerp af gaat. Je kunt dit ook vertalen als hoe snel je AF-punt los laat van je onderwerp.
Een voorbeeld hiervan is als je een ijshockeyspeler of handbalster volgt en een andere speler kruist voorlangs. Met deze ‘tracking sensivity’ instelling op +1 of +2 is het waarschijnlijk dat de autofocus van je camera zal gaan scherpstellen op de voorlangs kruisende speler. Dit is iets dat je wil voorkomen. Staat de parameter echter op -1 of -2 dan is de kans groter dat je autofocus zal blijven scherpstellen op de sporter die je oorspronkelijk aan het volgen was, zonder een poging te doen om opnieuw scherp te stellen.
Een ander voorbeeld deze parameter in je voordeel werkt is als je per ongeluk je camera beweegt waardoor je AF punt van je onderwerp ‘afvalt’ doordat je je onderwerp niet goed kunt volgen. Met een instelling van -1 of -2 zal er meer tijd beschikbaar zijn om je onderwerp terug te vinden zonder dat je camera op de achtergrond gaat scherpstellen. Bijkomend nadeel van een instelling van -1 of -2 is dat je autofocus meer tijd nodig heeft om überhaupt scherp te stellen.
Gebruik een instelling van -1 of -2 bij een vergrote kans op voorlangs kruisende sporters of dieren of als je een telelens gebruikt van 400mm of meer. Bij dit soort lenzen bestaat de kans dat je je onderwerp gemakkelijk uit je zoeker verliest. Fotografeer je snel op je afkomende sporters of dieren zet de slider onder deze parameter dan eerder op 0 of +1.

2. Acceleration / Decelaration Tracking
Deze instelling heeft invloed op de manier hoe je AF omgaat met snelle bewegende onderwerpen die plotseling van richting of snelheid veranderen. Een instelling van ‘0’ is geschikt voor onderwerpen die met een stabiele snelheid voortbewegen terwijl een instelling van +1 of +2 meer geschikt is voor onderwerpen die abrupt van richting en snelheid veranderen. Denk hierbij aan felle sporten als ijshockey, handbal, basketbal, vloeroefeningen bij gymnastiek. Ik heb deze parameter het grootste gedeelte van de tijd op +1 staan.

3. AF Point Auto switch
Deze optie heeft enkel invloed als je met meer dan 1 AF-punt werkt. Dus fotografeer je altijd in single punt AF dan kun je dit gedeelte overslaan.
AF point auto switching beïnvloedt de snelheid van het wisselen van het ene AF-punt naar het andere iedere keer als je eerste AF-punt je onderwerp verlaat. Het zal dan sneller overschakelen naar omliggende AF-punten om zodoende het onderwerp te blijven volgen.
De +1 en +2 instelling wordt gebruikt bij snelle, plotselinge bewegingen in alle richtingen. Op ‘0’ heb je een meer stabiele omschakeling van AF-punten. Meestal heb ik 1 AF-punt met de 4 omliggende punten actief, terwijl ik de AF Point Auto switch op ‘0’ heb staan. Enkel bij sporten zoals ijshockey, handbal, basketbal of gymnastiek stel ik deze parameter op +1.

Samenvatting
De zes AF-cases van de EOS 5D mark III/IV, EOS 7D mark II en EOS 1DX mark I/II maken het leven van de sportfotograaf weer iets eenvoudiger. Ze zijn een goede basis voor scherpe foto’s van bewegende onderwerpen. Hopelijk geeft bovenstaande uitleg meer wat houvast bij de keuzes AF camera-instellingen en het fijnregelen ervan, zodat iedereen met veel plezier en succes geslaagde sportfoto’s of wildlife kan maken.

Verscherpen

Verscherp jij jouw foto's?

Inloggen

Wachtwoord of loginnaam vergeten? Klik hier
Als je nog geen GRATIS persoonlijk account hebt op EOSZINE dan kun je deze hier aanmaken. Met dit account kun je o.a. de nieuwsbrief en het gratis digitale magazine ontvangen.