Krachtige foto’s in de sporthal – met de EOS R6 en EF 70-200mm f/2.8L IS II
Fotograferen bij de FISU (klik hier) World University Games in Essen (klik hier), Duitsland.

Binnensporten fotograferen is uitdagend: het licht is vaak beperkt, niet overal in de hal hetzelfde, de acties zijn razendsnel en je hebt geen invloed op waar een sporter precies naar toe beweegt. Toch kun je ook in zo’n omgeving prachtige foto’s maken. Mits je het juiste gereedschap én de juiste instellingen gebruikt. In dit artikel neem ik je mee in mijn werkwijze met de EOS R6 in combinatie met de Canon EF 70-200mm f/2.8L IS II (review).

De FISU World University Games in Duitsland zijn eigenlijk de Olympische Spelen voor studenten. Een evenement als dit is een eldorado voor sportfotografen vanwege de sportieve diversiteit, jonge gepassioneerde atleten, creatieve kansen en de toegankelijke sfeer. Of je nu komt voor de topsportactie, de menselijke verhalen of de artistieke uitdaging — dit is hét podium om je lens op scherp te zetten.

Daarom reed ik op donderdag 22.07, met mijn camera uitrusting, naar de Messehallen in Essen. Zoals vaak met dit soort grote evenementen in Duitsland was alles tot in de puntjes geregeld, dus ook voor de media. Van gereserveerde parkeerplaatsen tot aan een mooie persruimte, voldoende energierepen, fruit en drinken.

Er waren diverse sportwedstrijden te bekijken: van schermen, tafeltennis, turnen tot taekwondo en basketbal. Voor fotografen betekent dit een ongekende kans om diverse sporten met verschillende dynamiek, kleur, actie en emoties vast te leggen. In onderstaande foto gaan de speelsters van het Japanse Basketbal team uit hun dak na een 3-punter van team Japan. Door de flexibiliteit van de 70-200mm lens kun je ook dit soort beelden maken. 

Waarom de EOS R6 goed presteert bij binnensporten
De EOS R6 is een spiegelloze full-frame camera die uitblinkt in situaties met weinig licht en snelle actie. Precies wat je nodig hebt in een sporthal. Een paar redenen waarom ik deze camera ook voor sportfotografie aanbeveel:

• Betaalbaar: De EOS R6 is sinds het uitkomen van de R6 mark II sterk in prijs gedaald.

• Uitstekende prestaties bij hoge ISO: Je kunt probleemloos hogere ISO-waarden gebruiken zonder dat de ruis echt storend wordt. Dat is belangrijk, want ook de sporthallen in Essen hadden LED-verlichting die niet echt ideaal waren. ISO’s tussen 3.200 - 8.000 bij f/2.8 en 1/1000 sec waren normaal. De ruis die er echter is bij een full frame camera met 20 miljoen pixels, is vrij zacht en korrelig van structuur, wat veel minder storend is dan kleurruis of digitale blokvorming.

• Razendsnelle autofocus: De Dual Pixel CMOS AF II-technologie maakt het mogelijk om sporters scherp te volgen, zelfs als ze plotseling versnellen of een onverwachte beweging maken.

• Elektronische sluiter tot 20 beelden per seconde: Hierdoor mis je geen enkel moment van de actie en kun je het piekmoment van bijvoorbeeld onderstaande turner goed ‘vangen’.

• Beeldstabilisatie in de body (IBIS): Zeker als je wil ‘spelen’ met langere sluitertijden geeft dit net wat extra scherpte, zeker als je vanuit de hand fotografeert.

De voordelen van de EF 70-200mm f/2.8 IS II bij binnensporten
De enige lens die je eigenlijk nodig hebt bij het fotograferen van binnensporten is de EF 70-200mm f/2.8 IS II (of een van zijn broertjes). Hiermee heb je voldoende bereik om vanaf de korte of lange zijde van een sporthal de meeste situaties de baas te zijn. De grootste diafragmaopening van f/2.8 is bij binnensporten écht goud waard. Hieronder leg ik uit welke voordelen dit diafragma biedt – en waarom het zo’n groot verschil maakt bij het fotograferen van snelle actie in de minder goede lichtomstandigheden van sporthallen.

• Grotere diafragmaopening = Meer licht = Kortere sluitertijden

Sportacties gebeuren snel – denk aan de service van een tafeltennisser. Om die beweging scherp vast te leggen, heb je een korte sluitertijd nodig (bijvoorbeeld 1/1000s). Met een diafragma van f/2.8 komt er veel meer licht binnen dan bij bijvoorbeeld f/4 of f/5.6. Dat betekent dat je je ISO-waarden lager kunt houden bij een kortere sluitertijd (dus minder ruis). 

Doe eens creatief en gebruik een langere sluitertijd om beweging in je foto’s te laten zien. Zoals in onderstaande foto met een sluitertijd van 1/15sec. Bij minder goed licht heeft dit ook het voordeel dat je ISO-waarde laag kunnen blijven. 

• Betere autofocusprestaties
Snelle autofocus is cruciaal bij sportfotografie. De meeste camera’s, inclusief de EOS R6, stellen sneller en nauwkeuriger scherp met lichtsterke lenzen. Een lens met f/2.8 laat meer licht door naar het autofocussysteem, waardoor de camera:
• Sneller reageert op beweging.
• Minder ‘zoekt’ of mist bij slecht licht.
• Betere tracking biedt op het onderwerp (bijv. het gezicht van de sporter).
• Bij sport kan dat nét het verschil maken tussen een gemiste of geslaagde actiefoto. 

• Mooie achtergrondonscherpte (bokeh) voor visuele impact
Een ander voordeel van f/2.8 is dat je de achtergrond mooi onscherp kunt maken. Dit heeft twee belangrijke effecten:
- De sporter komt duidelijk los van de achtergrond. Zeker in een sporthal, waar vaak storende elementen te zien zijn (reclameborden, publiek, muren), helpt dit om de aandacht op het onderwerp te houden.
- Je foto krijgt een professionelere uitstraling: de onscherpe achtergrond (bokeh) geeft je beeld diepte en rust.

Tip: Positioneer je ook eens op een plek waar de achtergrond nét wat interessanter is. Vooral door in te zoomen op 200mm wordt de achtergrond bij f/2.8 mooi onscherp.   

• Meer creatieve vrijheid
Een lens met een vast f/2.8 diafragma geeft je ook de mogelijkheid om in elke zoomstand hetzelfde diafragma te gebruiken. Of je nu op 70mm of 200mm fotografeert – f/2.8 blijft beschikbaar. Dat is bij bijvoorbeeld een f/4.5-5.6 zoomlens niet het geval: daar verlies je veel licht zodra je inzoomt.

Tip: Ga eens op de vloer zitten om een lager standpunt in te nemen. Op die manier krijgen je foto’s meer impact. 

Autofocusinstellingen op de EOS R6 – zo stel je ze in
Of je goede sportfoto’s maakt hangt voor een deel af van je juiste camera-instellingen. De manier waarop de autofocus reageert is daar een van. Hiermee bedoel ik vooral de gevoeligheid en hoe lang je autofocus kan vasthouden op je bewegende onderwerp. In het menu van de EOS R6 kun je veel instellen op het gebied van autofocus (AF). Hieronder een stap-voor-stap uitleg met tips. 

Druk op de [Q]-knop of ga naar het paarse AF-menu.
1.Kies AF-methode (meestal het icoon met een rechthoek en stipjes erin).
Je ziet nu verschillende opties. De belangrijkste voor sport zijn:

Servo AF: Altijd gebruiken bij sport en actie. De camera blijft dan namelijk scherpstellen zolang je de ontspanknop half indrukt. Het AF-punt wordt blauw wanneer scherpstelling is bereikt in de Servo AF-modus. Een mogelijk probleem is wel dat in Servo AF de ontspanknop ook kan worden ingedrukt als het onderwerp niet scherp is. Als het objectief nog niet klaar is met het aanpassen van de scherpstelling of niet goed kan scherpstellen, krijg je een onscherpe foto. Om dit te voorkomen kun je in het menu de optie: Gebruik ‘AF met prioriteit op scherpte’ instellen. Ook de EOS R6 biedt deze optie.
Zoek naar een menu-instelling als: AI Servo 1e beeldprioriteit → instellen op Scherpte.

Gezichts-/oogherkenning + tracking (AF met onderwerpdetectie): Deze optie heb ik bij Taekwondo getest. Gezichts-/oogherkenning werkt op zich prima. Maar wel sprong de autofocus soms over naar de sporter die ik juist niet scherp in beeld wilde hebben. Of soms naar de scheidsrechter. Gezichts-/oogherkenning is niet altijd heel handig dus.

Hier was de voet van de linker sporter wat langer voor het gezicht van de rechter sporter. Ook in deze situatie had gezichtsherkenning het lastig en verloor de camera de autofocus. 

Zone-AF of Large Zone-AF: Ideaal voor snelle sporten als basketbal waar je iets meer bewegingsruimte nodig hebt binnen je scherpstelgebied. Zelf gebruik ik vaak de 5-punts autofocus (AF-gebied vergroten).

AF gebied vergroten: Dit is de optie die ik zelf het meeste gebruik. De camera stelt scherp met een enkel AF-punt. Maar in geval van twijfel wordt nog een AF-punt ernaast gebruikt ter assistentie. Deze optie werkt goed met bewegende onderwerpen die lastig te volgen zijn met 1-punt AF. Heel goed te gebruiken bij dynamische sporten.

Het liefst bepaal ik zelf op welk moment en op welke sporter ik scherpstel. In dit voorbeeld dus op de linker of rechter basketbalster. Je moet wel wat meer ervaring hebben om je sporter goed te kunnen volgen met je camera. Maar dat is een kwestie van oefenen 

1-punts AF: Handig als je heel nauwkeurig een specifiek punt wilt vastleggen. Hou er wel rekening mee dat de autofocus soms moeite heeft met scherpstellen op een shirt met één egale kleur.

AF-cases: zo laat je de camera reageren zoals jij wilt
Om het optimale uit de EOS R6 te halen heb ik de autofocus instellingen aangepast aan de verschillende sporten die dag. Bij basketbal of Taekwondo moet je autofocus anders reageren dan bij turnen. Voor Turnen, gebruikte ik Case 1, voor Basketbal Case 2 en voor Taekwondo Case 4. Dit werkte prima.

Ga in het menu naar:
AF > Case-instellingen (dit zit onder AF-geavanceerde instellingen of AF-configuratieset).

Voor binnensport gebruik ik vooral deze drie cases:
• Case 1: Veelzijdige standaardinstelling
➤ Geschikt voor sporten waar beweging vrij voorspelbaar is, zoals bij onderstaande foto van de turner. De camera volgt soepel zonder te snel te hoeven reageren op plotselinge richting veranderingen of obstakels.

• Case 2: Houdt het onderwerp goed vast, ook als er obstakels zijn
➤ Perfect voor basketbal, waar vaak een andere speler kort tussen jouw onderwerp en de camera door beweegt. Bijvoorbeeld zoals in onderstaande foto bij een gevecht om de bal.

• Case 4: Voor onderwerpen die plotseling versnellen of van richting veranderen
➤ Ideaal bij acties, waar sporters in een fractie van een seconde de lucht in springen richting de basket.

Tot slot: oefening én voorbereiding
De juiste apparatuur helpt, maar het blijft natuurlijk belangrijk om te oefenen. Ken ook je sport: weet waar de spannende momenten plaatsvinden en reageer op acties die mogelijk komen gaan. Positioneer jezelf slim en let vooral ook goed of de achtergrond niet té afleidend is.

Wil je écht het maximale halen uit je EOS R6 (of andere spiegelloze full frame EOS-camera) in de sporthal? Dan is de combinatie met een snelle lens zoals de EF 70-200mm f/2.8 IS II een gouden greep. Het levert niet alleen technisch scherpe beelden op, maar geeft je ook creatieve vrijheid om het verhaal van de sport op een unieke manier te vertellen.

Veel succes,

Huub Keulers

www.huubkeulers.nl