Op veel van de high-end telelenzen in het L-segment van Canon (RF en EF) kun je een schakelaar vinden om op een dergelijke lens te kiezen tussen modus 1, 2 of 3 van de beeldstabilisatie (Image Stabilization, IS). In dit artikel een korte uitleg en beknopte aanvullende informatie.
Beeldstabilisatie in de lens
Als je uit de hand fotografeert, dan zal de trilling van je handen altijd resoneren naar de camera en de lens, waardoor bij langere sluitertijden (praktijkartikel, klik hier) bewegingsonscherpte kan ontstaan. Om dit te voorkomen is door Canon in de jaren 90 beeldstabilisatie ontwikkeld om deze (micro) trilling in de lens te detecteren en met het verschuiven van een speciale lensgroep, te corrigeren (klik hier). Zo kan met relatief langere sluitertijden toch scherp uit de hand gefotografeerd worden, waarbij uitgegaan wordt van de ‘brandpunt-sluitertijd’-regel (klik hier). Ook kan beeldstabilisatie bij filmen het videobeeld minder schokkerig maken.

Modus 1, 2 of 3
Op sommige lenzen van Canon (EF, RF) is dus een schakelaar te vinden, waarmee je de werkingsmethode van de beeldstabilisatie oftewel de IS-modus kunt kiezen. Deze schakelaar kent twee en soms drie standen.
• Modus 1
Als de ontspanner van de camera half wordt ingedrukt, gaan de gyroscopen in de lens draaien. Dit kun je horen als je je oor tegen de lens houdt. De trilling wordt in alle richtingen gemeten en gecorrigeerd. Dit is ideaal als je uit de hand (relatief) stilstaande onderwerpen fotografeert. Als je beeldstabilisatie gebruikt, dan is modus 1 dus eigenlijk de standaardinstelling.
• Modus 2
De standaardmodus 1 werkt in veel gevallen prima, maar is niet echt geschikt als je (horizontaal) bewegende voorwerpen gaat volgen met de camera, zoals vogels in vlucht of rijdende voertuigen. Dit wordt meetrekken of in het Engels, ‘panning’ genoemd. De bewust horizontale beweging die je dan maakt, moet nu NIET worden gecorrigeerd. Dat zou een onrustig verspringend zoekerbeeld kunnen geven. Kies daarom bij meetrekken voor modus 2, zodat de detectie en correctie van horizontale beweging wordt uitgeschakeld en alleen verticale trillingen worden gecorrigeerd.
• Modus 3
In principe doet die hetzelfde als modus 1, maar wordt de correctie pas toegepast op het moment dat je de ontspanner doordrukt om de foto te maken. Het zoekerbeeld wordt zo niet ‘gestoord’ bij het precies volgen van het onderwerp, wat van pas kan komen bij onvoorspelbare, snelle bewegingen.
IS en IBIS Naast beeldstabilisatie op de lens, bestaat er sinds de komst van spiegelloze camera’s ook beeldstabilisatie op de camera (In-body Image Stabilization, IBIS). Met een camera met IBIS heb je ook met lenzen zonder IS toch beeldstabilisatie ter beschikking, die je in de camera aan of uit kunt zetten. Heb je een camera met IBIS gecombineerd met een IS-lens, dan regel je de beeldstabilisatie van het geheel (IS + IBIS) met de schakelaars op de lens. Je kunt de IBIS niet uitzetten zonder dat je de IS uitzet. Het is dan dus ‘alles of niets’. |
Aanvullende informatie
Er zijn objectieven die wel beschikken over beeldstabilisatie en daarvoor een ON/OFF-schakelaar hebben op de lens, maar waarbij de Modus-knop ontbreekt. In dat geval kun je dus niet wisselen tussen modus 1 of 2, maar zal of de lens of de camera ‘weten’ dat de meetrekbeweging bewust gedaan wordt en de beeldstabilisatie in die richting tijdelijk wordt uitgeschakeld. De RF 24-105mm F4-7.1 IS en de RF 100-400mm F5.6-8 IS zijn hier voorbeelden van.
Er zijn ook camera’s waarop een speciale Panning Scene Mode beschikbaar is als er met een compatibele lens wordt gewerkt. Deze modus is te vinden op camera’s als de EOS R6 Mark II, R8, R7, R50, R10 en R100.

Extra handleiding Om te weten of bepaalde functies of opties aanwezig zijn op een camera of lens, heeft Canon een soort extra ‘handleiding’ online staan, die voortdurend wordt geactualiseerd (klik hier). Zeker de moeite waard voor een bezoekje. Je vind hierin ook een paragraaf over Lenzen die compatibel zijn met ‘meetrekken’ ook wel ‘pannen’ (klik hier). |
Bij gebruik van een statief is het raadzaam om - indien mogelijk - de beeldstabilisatie uit te zetten. Bij nieuwere camera's en lenzen detecteert de beeldstabilisatie overigens zelf dat de camera op statief staat en zal deze automatisch worden uitgezet.