Een jaar geleden hebben we onze lezers kennis laten maken met 365project.org. Jaap Meijer is de uitdaging aangegaan om een jaar lang elke dag een foto te maken én te publiceren. Wij vroegen hem wat zijn ervaringen geweest zijn. Bezoek zijn project en steun hem zo met de 'laatste loodjes'.
Hoe ben je op het idee gekomen om elke dag een foto te gaan maken? Was dit een eigen idee of had je door iemand van 365project.org gehoord?
"Meerdere jaren fotografeerde ik vooral voor familie, vrienden, bedrijf en in gezinsvakanties. Daarbuiten kwam er weinig van. Je blijft een beetje in hetzelfde soort foto’s hangen en ik wilde graag weer eens intensief met fotografie aan de gang. Ik had diverse cursussen bekeken, maar die waren óf the basic óf te grootschalig. Ik nam me voor om 2012 actief met de verschillende aspecten van fotografie aan de slag te gaan en nieuwe dingen te proberen. Een schoonzusje van mij was samen met een vriendin bezig met dit project en had op onze familiesite een linkje geplaatst. Regelmatig nam ik daar een kijkje en ik vond het leuk om te zien hoe haar kwaliteit omhoog ging en hoe ze een sociaal netwerk van fotografen over de hele wereld opbouwde. Dit leek perfect aan te sluiten met mijn plannen voor 2012. Na een bezoek aan de Oostvaardersplassen in december kwam ik met zulke gave foto’s thuis, dat ik besloot maar direct beginnen. Dat was 17 december 2011."
Had je een bepaald thema in gedachten voor je foto’s (zelfportret, dagelijks fragment van je werk, je avondmaaltijd, de weg naar je werk?) of is het een random keuze?
"Eerst heb ik overwogen om een thema per maand te kiezen. Dat heb ik niet doorgezet. Het is al een kunst om elke dag een foto te schieten. Als je jezelf daarbij dan ook nog beperkingen en randvoorwaarden oplegt, wordt het wel heel lastig. Ik zorg dat ik (vrijwel) altijd mijn camera bij me heb en hoop dat er wat op mijn pad komt. Je rijdt eens een stukje om naar je werk, maakt ‘s avonds nog een avondwandeling of gaat in huis met de camera in de weer."
Neem je nu meer bewust je camera mee als je ergens naartoe gaat? Neem je bewuster foto’s? Dwingt het je om ‘meerzeggende’ foto’s te maken?
"De camera gaat vrijwel altijd mee. Ook naar het werk en vaak ook naar externe meetings. De enige keer dat het een probleem opleverde was bij een seminar op het hoofdkantoor van een grote bank in Londen. Er was een verhoogde alarmfase en zowel binnen als buiten het pand stond een cordon beveiliging. Mijn camera was een groot probleem. Uiteindelijk werden mijn collega en ik met persoonlijke begeleiding naar de congresruimte gebracht. Bij de lunchwandeling hield ik mijn camera maar onder mijn jas...
Ik merk dat ik bewuster foto’s maak. Nog steeds zet ik de camera vaak op P(aniek), zodat je snel kunt afdrukken zonder na te denken, maar meestal scroll ik voor het afdrukken wel naar de gewenste combinatie van sluitertijd en diafragma.
Wat ik vooral heb geleerd is om heel goed te kijken. De weg naar je werk, de directe omgeveing van je woning, je standaard wandelgebieden, al die plekken ken je na een paar maanden echt uit je hoofd. Wil je dan toch originele foto’s blijven maken, dan moet je steeds beter op details gaan letten. Soms helpt het om gewoon eens ergens te gaan zitten of staan tot je iets opvalt."
Kost het je veel tijd?
"Het 365project is niet iets wat je er even bij doet. Natuurlijk is het makkelijk als je dagelijks een kiekje maakt en plaatst. Dat zal je echter al snel onvoldoende plezier geven om door te gaan. Het levert je ook niet genoeg volgers op. En hoewel de reacties vaak niet al te inhoudelijk zijn, het helpt je wel echt om door te gaan. Ik denk dat ik gemiddeld een uur per dag bezig ben. En dat is dan voor het maken en bewerken van de foto’s, het plaatsen en het reageren op foto’s van anderen. Regelmatig help ik ook anderen door een foto te bewerken en hen daarmee op weg te helpen anders naar bewerking te kijken. Soms ondersteun ik dat met een screencast video hoe ik een en ander in Lightroom heb gedaan. Dat wordt bijzonder op prijs gesteld."
Heb je veel volgers en beantwoord je al hun vragen en opmerkingen? Heb je daar nog blijvende contacten aan overgehouden?
"Zeker in het begin keek ik veel bij nieuwkomers en willekeurige andere foto’s. Wanneer je veel reageert en mensen gaat volgen, is dat vaak wederkerig. Mensen uit alle werelddelen doen mee. De voertaal is meestal Engels, de stijl is vaak Amerikaans. Eerst moest ik erg wennen aan alle kreten als ‘gorgeous, beautiful, amazing, stunning’. Zelf probeer ik altijd ook inhoudelijk te reageren, ook als dat opbouwende kritiek was. Dat was wel eens spannend, maar werd - hoewel vrij ongebruikelijk - tot mijn opluchting altijd bijzonder gewaardeerd (@myhrhelper: I like receiving the feedback and you are one person who will offer that freely - you don't worry too much about hurting my feelings and that is what has really helped me learn. It really is the people on this site that has helped me learn). Je merkt dat jezelf dan ook uitgebreidere reacties krijgt."
Hoe kijk je erop terug met de eindstreep in zicht? Leerzaam, inspirerend, tijdrovend?
"Het was een geweldig project. Met in totaal globaal 400 uur zal het ook wel het grootste project zijn dat ik ooit doe. Ik had het niet willen missen. De leuke contacten, de ervaringen met de camera’s en met Lighroom, de fantastische stille ochtenden in de mist en de inspirerende foto’s van anderen, het was het allemaal zeker waard. Als het project is afgerond ga ik er een groot fotoboek van maken als blijvende herinnering. Maar vele momenten heb ik ook wel gedacht om te stoppen. Bijvoorbeeld na de vakanties, als je je ‘verplichte’ fotoacties weer moet oppakken. En in de donkere maanden als ‘s ochtends en ‘s avonds donker is. De reacties van 365’ers en halverwege ook een interview in ons personeelsblad stimuleren dan toch weer om door te gaan. Ook ben ik de foto’s gaan plaatsen op Facebook, zodat ook mensen dichter om je heen meekijken en je een duwtje in de rug geven. Tenslotte ben ik ook mee gaan doen aan de competitions die met grote regelmaat worden uitgeschreven. Ook dat leert je weer eens een ander type foto maken, zoals een waterkroon of een onbekend persoon in een winkelstraat. Voor fotografen die net een spiegelreflex hebben gekocht, was er een serie uitdagingen om de camera-instellingen te leren kennen. Daar heb ik zelf ook een keer een weekopdracht voor geschreven met een stuk uitleg. Heel leuk om te zien, hoe men zich dan over de hele wereld uitslooft om een mooie foto met die instelling te maken. In mijn geval was dat een foto met panning, het meetrekken van de camera met een bewegend onderwerp."
Zou je het andere fotografen aanbevelen en heb je nog advies en enkele tips.
"Als je echt serieuzer met fotografie aan de gang wilt, kan ik het je zeker aanraden. Doe ook mee met de vele competities die worden georganiseerd rond vele thema’s. Zoals bij alle sociale media werkt het ook hier het leukst als je neemt en geeft. Leer en laat leren.
Qua fotografie is het een goed idee om niet altijd je hele fototas mee te nemen. Ga eens met alleen een vaste telelens het bos in of de stad in met een 50mm lens. Daardoor dwing je jezelf om op een andere manier te werken dan wanneer je met een stevige zoomlens op pad gaat."
Ben je geïnspireerd door de bevindingen van Jaap en door zijn foto's, ga dan eens naar zijn 365-Project. www.365project.org/djepie. Dat is misschien ook een goed moment om zelf elke dag een foto te gaan maken en deze via dit platform te delen met de rest van de wereld. Succes!