Classroom | TS-E lenzen en ruimtelijk inzicht

door Pieter Dhaeze op zondag 28 april 2024

Als je op zoek bent naar een andere woning of familie of vrienden zijn van plan te verhuizen, dan beland je al snel op www.funda.nl. Je vindt er veel relevante informatie over je mogelijk toekomstige woonplek, maar het is ook interessant om er eens met het oog van een fotograaf naar te kijken. En dan met name naar de interieurfoto’s. In dit artikel wil ik in dat verband even stil staan bij de hoogte van het camerastandpunt en wat tilt-shiftlenzen daar in kunnen betekenen.

ts-e assortiment

Interieurfoto’s
Interieurfoto’s op Funda zullen zelden een creatieve prijs winnen in een fotowedstrijd, maar kijk je naar de technische kwaliteit, dan laten ze weinig te wensen over. Ze zijn van voor tot achter scherp, ze zijn goed belicht en de kleuren zijn natuurlijk. Je aandacht gaat 100% uit naar waar het om gaat, de indeling en het interieur van de woning.
Over het camerastandpunt - het vierde aspect van een ‘goede’ interieurfoto – kun je je twijfels hebben, maar wanneer je letterlijk met je rug (of met de camera) tegen de muur staat en je wilt toch de hele ruimte laten zien, dan is een sterke perspectivische vervorming (klik hier of hier) niet te vermijden. Zaken op de voorgrond zijn dan in verhouding overdreven groot ten opzichte van zaken aan de overkant van de ruimte.

Hoogte standpunt
Wat me direct bij de kadrering van de foto’s opvalt, is dat alle verticale lijnen in ruimtes (deuren, ramen, kasten, hoeken) ook precies verticaal lopen en dat resulteert in een lekker strak beeld. En hoe zorg je dat alles netjes verticaal staat? Precies. Door de camera exact waterpas te zetten, zodat de as van de lens en haaks daarop van de body, in een horizontaal vlak liggen. Dat lijkt misschien niet zo eenvoudig, maar met de elektronische waterpas (klik hier) in de moderne systeemcamera’s (MILC en DSLR in Live view) is dat redelijk snel en simpel te doen. Er zijn zelfs statiefkoppen, die dat ‘levelen’ automatisch kunnen. Zolang camera en lens in dat platte vlak blijven, kun je de hoogte van de camera straffeloos veranderen zonder dat de ‘verticaalheid’ in gevaar komt.

Hoe de hoogte van de camera geweest is bij een interieurfoto kun je redelijk eenvoudig bepalen uit het perspectief van de foto. Dat kan op twee manieren.

  • Trek in Photoshop vanuit een liniaal (Ctrl/Cmd-R) een horizontale hulplijn en ga in de foto op zoek naar lijnen die horizontaal zouden moeten lopen, zoals tegeltjes in badkamer of keuken, bovenkant van een dressoir of tafel, ruitjes in deuren. Als de hulplijn samenvalt met die horizontale elementen in een ruimte, dan is dat de hoogte van de camera geweest. Als je dan weet dat de hoogte van een keukenblad ongeveer 92cm is, een eettafel circa 78cm hoog is of een deurkruk op 105cm zit, dan kun je ook redelijk nauwkeurig de hoogte van de camera inschatten.
  • Je kunt ook gebruik maken van het perspectiefverloop van lijnen zoals die van een plafond of vloer. De lijnen hiervan naar de overgang van de muren lopen naar elkaar toe en daar waar ze elkaar kruisen is de hoogte van het horizontale vlak waarin de camera zich bevindt.

Bekijk de onderstaande video om deze methode te zien.

bepalen 115-150cm yt

Hoogte ‘Funda’-foto’s
Als je met een van bovenstaande methodes de hoogte van het standpunt van de interieurfoto’s op Funda bekijkt, dan ligt die - ongeacht van de hoogte van de ruimte - tussen 110 en 120 cm, net boven een deurkruk. Op zich is dat begrijpelijk omdat dat ongeveer de helft is van de hoogte van een plafond (240-270 cm) en dus de verdeling van het plafond en de vloer ongeveer gelijk is, maar alleen kinderen bekijken de wereld vanaf die 115 cm. Vreemd dus eigenlijk dat die 115 cm een soort ‘standaard’ is voor een interieurfoto. Je kijkt vanaf die hoogte namelijk vooral tégen meubels aan in plaats vanaf de bovenzijde bij de kijkhoogte van een volwassene (150-180 cm). Een groot deel van het ruimtelijk inzicht, zoals je dat hebt bij een hoger standpunt, raak je bij zo’n laag standpunt dus kwijt.

verhouding plafond - vloer 01

Tilt-shiftlenzen (TS-E lenzen)
Reden voor het lage standpunt zal ongetwijfeld de verhouding vloer ten opzichte van plafond zijn. Zou je met een normale (groothoek)lens van een camerahoogte van 180 cm een foto maken van een ruimte van 250 cm, dan is de bovenkant van die foto voornamelijk gevuld met plafond en mis je op de voorgrond poten van tafels en stoelen. Je kunt de camera dan wel kantelen, maar dan verlies je de rechte verticalen en dat is – volgens de ‘norm’ – blijkbaar ongewenst.

verhouding plafond - vloer 02

Het lijkt dus onmogelijk om een standpunt op ‘volwassenenhoogte’ te combineren met ‘rechte’ verticale lijnen, zonder dat het plafond de hoofdrol speelt in je foto’s. En daar komt een tilt-shiftlens als ‘redder in nood’. Met een dergelijke lens kun je een hoger standpunt combineren met ‘rechte’ verticalen zonder dat het plafond onevenredig veel in beeld komt. Hoe dat precies werkt, lees je in dit artikel (klik hier).

verhouding plafond - vloer 03

Bekijk ook de onderstaande video om het werken met een dergelijke lens in de praktijk te zien.

ts-e hoger standpunt YT

Perspectiefcorrectie
Bij de nabewerking in bijvoorbeeld Lightroom Classic kun je convergerende verticale lijnen ten gevolge van een gekantelde camera heel eenvoudig ‘recht’ zetten, wat een TS-E lens overbodig lijkt te maken. En dat doet het deels ook, maar wil je de hoogste kwaliteit en ook bij de kadrering al het definitieve beeld zien, dan is een TS-E lens nog steeds het enige perfecte gereedschap.

Samenvatting
Dit artikel is niet bedoeld om het ‘perfecte’ standpunt voor een interieurfoto op Funda te definiëren, maar vooral om het effect van de hoogte van het camerastandpunt te laten zien en welke cruciale rol TS-E lenzen daarin kunnen spelen. Dankzij de shift-techniek van deze lenzen krijg je veel meer creatieve vrijheid met behoud van beeldkwaliteit. En dat kan onderscheidend zijn bij bijvoorbeeld de verkoop van een huis.

TS-E lenzen (50, 90, 135mm): klik hier.
TS-E 24mm: klik hier.
TS-E 17mm: klik hier.
Tony Vingerhoets, Mister TS-E: klik hier.

Inloggen

Wachtwoord of loginnaam vergeten? Klik hier
Als je nog geen GRATIS persoonlijk account hebt op EOSZINE dan kun je deze hier aanmaken. Met dit account kun je o.a. de nieuwsbrief en het gratis digitale magazine ontvangen.