TS-E 17mm 4L

Pieter Dhaeze maandag 02 mei 2011

In EOSzine 1007 (zie Archief) hebben we aan de hand van de TS-E 24mm 3.5L II al aandacht besteed aan het fenomeen van Tilt&Shift-lenzen. En in onze ontdekkingsreis door de L-lenzen van Canon zijn we deze keer aangekomen bij zijn broertje, de TS-E 17mm 4L. Een lens die gezien zijn brandpunt, ook bij andere merken zijn gelijke niet kent en wij hebben dit fenomeen aan een praktijktest mogen onderwerpen.


Tilt&Shift
Kantelen en verschuiven zijn de juiste Nederlandse bewoordingen voor respectievelijk Tilt en Shift. En hoewel je het principe van een dergelijke technische lens uitgebreid kunt lezen in de review van de TS-E 24mm 3.5L II in EOSzine 1007, bij deze toch nog even de belangrijkste karakteristieken.
Een TS-lens heeft een veel grotere beeldcirkel dan een gewone lens. Hierdoor is het mogelijk het beeldvlak te verplaatsen ten opzichte van de sensor door de voorzijde van de lens even-wijdig aan de sensor te verschuiven (Shift). Voordeel hiervan is dat de camera niet hoeft te worden gekanteld bij opname van een hoog gebouw en derhalve perspectiefverloop (con- en divergerende lijnen) vermeden kan worden. Tevens kan een dergelijke lens gekanteld worden (Tilt) en daarmee het scherpstelvlak. Zo kunnen extreem grote scherptedieptes verkregen worden bij relatief 'grote' diafragma's. Wordt de lens de andere kant op gekanteld, dan wordt de scherptediepte juist erg klein en dat geeft veel creatieve toepassingen.
Beide eigenschappen maken een dergelijk groothoek TS-lens tot een uitermate geschikt gereedschap voor zowel de landschaps- als architectuur/interieurfotograaf.
.
LENSCORRECTIE
Lensvervorming, vignettering, chromatische aberratie en perspectiefverloop kunnen ook worden gecorrigeerd in Lightroom. Toch is voor-komen met een TS-E lens beter dan genezen.
.
TS-E 17mm 4L

Als we de TS-E 17mm 4L uit de doos halen is de eerste aanblik er een van verwondering. Wow. De bolle frontlens vraagt meteen alle aandacht en in combinatie met het behoorlijke gewicht en alle knopjes is het 'one fine piece of machinery'. Op een volbeeld DSLR (EOS 5D of EOS 1Ds) is dit fotografie in zijn puurste vorm. Deze beleving wordt nog extra versterkt door de afwezigheid van autofocus en min of meer de verplichting om ook de belichting handmatig uit te voeren. Het is dus even wennen, maar als je na enige tijd eenmaal de slag te pakken hebt, kent de bediening geen geheimen meer en heb je de grenzen van het kantelen en schuiven snel gevonden.
.
Praktijk
De TS-E 17mm kan fungeren als een gewone supergroothoek, maar de bolle frontlens maakt gebruik van filters (grijsverloop en pola) bijna onmogelijk en dat is gezien het toepassings-gebied van landschappen en gebouwen een minpunt. De TS-E 24mm kent dit euvel niet en heeft daarmee een streepje voor.
De TS-E 17mm heeft verder geen enkele moeite met een testopname van een gemetselde muur. Er is geen tonvervorming te zien en de centrumscherpte is zeer hoog. Bij landschaps-opnamen blijft chromatische aberratie achterwege en ondanks de bolle frontlens is nauwelijks sprake van lensspiegeling. De coatings van de lenselementen zorgen voor hoog contrast en mooie kleuren.
Een opmerkelijk punt bij de testlens is de aanzienlijke hoekonscherpte die we ook zonder tilt of shift constateren bij zowel testfoto's als in de praktijk. Dit ondanks de grote beeldcirkel. Onze EF 16-35mm 2.8L II doet het op dat punt beter. Waarschijnlijk is dit exemplarisch voor deze bruikleenlens, want de ISO 12233 Chart 100% Crops (klik hier) op The Digital Picture vertonen deze hoekonscherpte niet.
.
.
Conclusie

Zoals zo vaak bij L-lenzen, zijn we ook van deze TS-E 17mm 4L behoorlijk onder de indruk, hoewel hij natuurlijk wel heel specifieke karakteristieken heeft en vooral bedoeld is voor ervaren landschaps- en architectuurfotografen. Wil je een supergroothoek voor 'normaal' gebruik, dan zijn de EF 17-40mm 4L en de EF 16-35mm 2.8L II in combinatie met RAW en Lightroom, meer interessante alternatieven.
Hoewel de grote beeldhoek ons heeft kunnen bekoren, zouden we voor genoemde onder-werpen toch eerder kiezen voor de TS-E 24mm 3.5L II. Deze lens is optisch net een slagje beter en omdat je er gewoon filters op kunt schroeven, is ze in het veld een stuk praktischer. Door het langere brandpunt kun je met de TS-E 24mm met 'tegen-tilt' bovendien meer creatieve effecten bereiken, dan met de 17mm versie.
Desalniettemin is de TS-E 17mm 4L een 'beest' van een lens en biedt ze de professionele fotograaf volop unieke mogelijkheden om onderscheidende fotografie af te leveren en dat is tegenwoordig heel veel waard.
.
Technische vergelijking lenzen  
Wil je de technische beeldkwaliteit van deze lens vergelijken bij andere diafragma's en/of brandpunten of met andere lenzen, kijk dan eens op de volgende website(s) >>
Kijk ook eens naar gebruikerservaringen op FredMiranda.com.

Bediening T&S lens

Bediening T&S lens
clip

Werking Shift functie

Werking Shift functie
clip

Inloggen

Wachtwoord of loginnaam vergeten? Klik hier
Als je nog geen GRATIS persoonlijk account hebt op EOSZINE dan kun je deze hier aanmaken. Met dit account kun je o.a. de nieuwsbrief en het gratis digitale magazine ontvangen.