EF 85mm

Pieter Dhaeze dinsdag 26 juli 2011

Als fabrikant van het grootste assortiment objectieven voorziet Canon miljoenen EOS-fotografen van het beste gereedschap. Bij elke brandpunt is er wel een keuze tussen een consumenten-model en een L-alternatief. In de loop van de tijd hebben we al aardig wat 'koppeltjes' in de studio langs laten komen en de beurt is nu aan de twee lichtsterke 85mm portretlenzen. De 1.8 versie van circa 400 euro en het 1.2L model van 2000 euro.00_85mmEF 85mm
Als iemand het over een ideale lens voor portretfotografie heeft, dan wordt vaak 85mm genoemd als het meest geliefde brandpunt. Met deze lens op een volbeeldcamera als de EOS 5D Mark II sta je ongeveer anderhalve meter van het model voor een busteportret en op ruim drie meter voor een zittende full-body. Dat betekent dat je dus als fotograaf wat afstand kunt houden en toch de gevoelsband behouden blijft met je onderwerp. Ook zorgt die 85mm dat alle gezichts- en lichaamskarakteristieken mooi in verhouding blijven. Een korter brandpunt overdrijft sommige aspecten en een veel grotere tele drukt de verhoudingen in elkaar.

Omdat portretfotografie zich vaak afspeelt bij (weinig) bestaand licht, is een hoge lichtsterkte van f/2 of groter zeer welkom. Dat geeft je tevens veel speelruimte in de creatieve toepassing van scherptediepte, ook als je met dit brandpunt filmt!
     
     
APS-C
De genoemde 85mm-lenzen misstaan natuurlijk ook niet op bijvoorbeeld een EOS 7D of EOS 60D. De beeldhoek wordt verkleind tot dat van 136mm op een volbeeldsensor en dat is nog steeds een prachtig brandpunt voor close-ups. Voor een full-body portret wordt de afstand tot het model wel redelijk groot.
 
f/1.2L
Het topmodel van de twee 85mm lenzen in deze review is de Canon EF 85mm f/1.2L II USM. Het predicaat TOP verdient hij op drie fronten: beeldkwaliteit, gewicht en prijs. Met een gewicht van 1035 gram en een prijskaartje van 2 euro per gram is dit letterlijk geen kleine jongen. De afwerking is wat we van een L-lens verwachten en ligt in portretstand goed in de hand op een EOS 5D Mark III. De lens is vanzelfsprekend prima in balans met de EOS 1D-modellen. De autofocus is niet supersnel, maar praktisch toereikend. De scherpstelslag van 1 tot 2 meter is lang en het scherpstelpunt is dus nauwkeurig te kiezen. De kortste scherpstelafstand is wat aan de lange kant (0,95m) en de vergroting is slechts 9:1 (een voorwerp van 33cm vult de breedte van een volbeeldsensor, zijnde 3,6cm). Met een tussenring van 25mm brengen we die afstand terug tot 35 cm en wordt de vergroting 2,5:1 (9cm vult 3,6cm) en daarmee wordt ze een heel bijzondere close-uplens.
Bij f/1.2 is deze lens in het centrum voldoende scherp voor portretten en bij f/2.8 overklast ze over de hele beeldcirkel de f/1.8-verie, maar bijvoorbeeld ook de EF 70-200mm. Bij het maximale diafragma is de vignettering niet hinderlijk en draagt deze zelfs bij aan het beeldkarakter. Chromatische aberratie zal bij f/1.2 alleen zichtbaar zijn op contrastrijke overgangen en dus meestal niet storend bij portretten. Bij f/2.8 zijn alle genoemde lensafwijkingen verdwenen. De tonvervorming is minimaal en praktisch verwaarloosbaar.
 
f/1.8
De Canon EF 85mm f/1.8 USM moet in de f/1.2L duidelijk zijn meerdere erkennen als het gaat om gewicht en prijs. Hij weegt slechts 425 gram en is dat gewicht ongeveer in euro's waard. Met de EOS 5D Mark II is hij prima in evenwicht. Zijn autofocus is sneller dan van de 1.2L, omdat er veel minder gewicht aan glas verplaatst hoeft te worden. Natuurlijk is zijn beeldkwaliteit minder hoog en zijn de meeste lensafwijkingen iets meer manifest dan bij de L-versie, maar vanaf f/2.8 worden de verschillen toch wel heel erg klein. Voor nauwkeurig handmatig scherp-stellen is de slag van de scherpstelring aan de korte kant. Bij 85cm is de vergroting 8:1 en met de genoemde tussenring wordt dat 2,4:1 en dat maakt deze 85mm dus weer heel geschikt voor close-ups met een waanzinnig korte scherptediepte.
     
 
Bokeh
Een belangrijk kwaliteitaspect bij de keuze van lichtsterke portretlenzen is de beleving van de achtergrondonscherpte, oftewel het bokeh. We hebben dat van beide lenzen vergeleken met het bokeh bij f/2.8 van een EF 70-200mm, ook een veelgebruikte portretlens. Daarmee vergeleken doen de twee 85mm-ers het erg goed. Ga je met de EF 85mm f/1.2L richting zijn maximale diafragma, dan wordt het bokeh ongekend fraai. Aandachtspunt is echter wel een zeer nauwkeurige scherpstelling, want de scherptediepte bij een voorwerpsafstand van 95cm en diafragma van f/1.2 is slechts 9 mm! Pas dus op met herkaderen van close-ups met deze lens.
 
Conclusie
Als je kijkt naar prijs/prestatie, dan wint de 1.8 het van de 1.2. De meerwaarde van de EF 85mm f/1.2L II USM ligt vooral in zijn stof- en spatwaterafdichting, zijn extra stop lichtsterkte en - misschien wel het belangrijkste - zijn prestigieus voorkomen. Kom je met deze lens binnen, dan hoef je niet meer uit te leggen dat je professioneel fotograaf bent en dat is een fijn gevoel!
 
Blog Huub Keulers over EF 85mm f/1.8: klik hier.
 
Technische vergelijking lenzen
Wil je de technische beeldkwaliteit van deze lens vergelijken bij andere diafragma's en/of brandpunten of met andere lenzen, kijk dan eens op The Digital Picture Kijk ook eens naar gebruikerservaringen op FredMiranda.com.

Aantal lenzen?

Hoeveel lenzen bezit jij voor je EOS?

Inloggen

Wachtwoord of loginnaam vergeten? Klik hier
Als je nog geen GRATIS persoonlijk account hebt op EOSZINE dan kun je deze hier aanmaken. Met dit account kun je o.a. de nieuwsbrief en het gratis digitale magazine ontvangen.